Ko e ‘firewall’ ‘oku ne malu’i koe mei he:
- Feinga hu ‘a e ‘Hackers’ ki ho’o komipiuta
- ‘Worms’ – fa’ahinga vailasi ‘oku mafola mei he komipiuta ki he komipiuta ‘i he ‘initaneti
- Vailasi ne fakatupu ‘outgoing traafic’ (ko hono ngāue ’aki ha me’a ‘i ho komipiuta ke fetu’utaki mo ha misini kehe ‘o ngāue ’aki e ‘initaneti)
Ko e ngaahi me’a ‘oku ‘ikai ke fai ‘e he ‘firewall’:
‘Oku ‘ikai fe’unga ‘a e ‘firewall’ ke fakapapau’i ‘aki ‘oku malu e komipiuta, ka ko e ‘uluaki founga ia ki he malu’i,
‘Oku fiema’u leva ke ke faka’aonga’i e ngaahi sitepu ko ia ‘oku fakaha atu ‘i he uepisaiti ko ‘eni. Ka neongo ia, ko e ‘firewall’ ‘oku ne lava ‘o ‘oatu e ngaahi malu’i ‘oku fakangatangata pe ki he, pe ta’e ‘i ai ha malu’i ia ke malu’i koe mei he ngaahi me’a ko ‘eni:
- Kapau ‘oku ke ‘oangē e ngofua ki he ngaahi komipiuta kehe ke fehokotaki mo ho’o komipiuta
- Kapau ‘oku ke tamate’i, ta’efakangāue ’i pe ka ai ha ngaahi faka’ata makehe pe ‘open ports’ (konga ‘o e komipiuta ‘oku ne fakafaingofua ai e fehokotaki fakame’angāue fakakomipiuta)
- Lahi taha ‘o e ngaahi vailasi
- ‘Spam’ (ko ha fa’ahinga fetu’utaki fakakomipiuta ‘oku ta’e’amaneki ‘ene hoko pea ta’e fiema’ua)
- Ko hono fakahū mo fokotu’u ko ia ‘o e polokalama sipai fakapulipuli
- Kapau ko koe pe ko e vailasi ‘oku ne fa’u e matapā makehe ke lava ‘o fakalaka he ‘firewall’.
- Ko e kakai ko ia mo e ngofua fakaesino ki he ngaahi komipiuta pe netiueka
- Ko hono fakafe’iloaki ‘o e ngaahi fakamatala ki he ngaahi komiputa ke mei he ‘initaneti, hangē ko e ‘USB connected devices’, CD/DVD mo e ngaahi ala me’a pehē.
- Ko e ngaahi ‘ohofi ko ia ‘o ha netiueka ‘oku ‘osi palopalema
- Ngaahi ‘ahi fakakomipiuta ‘oku ‘asi fakalao
Kai kehe, ‘oku ‘ikai ha taha ‘o e ngaahi me’a ko ‘eni ke ‘oatu e ‘uhinga ke ‘oua ‘e faka’aonga’i ai e ‘firewall’, he ‘oku ‘ikai fe’unga lelei ia ki he malu’i.
Ko e malu taha pe ke ke pehe ‘oku ‘ikai ke ‘oatu ‘internet service provider’ ha fa’ahnga ‘firewall’ ‘e taha, ko ia ai fakapapau’i ‘oku ke ma’u e polokalama tonu ki hono malu’i ‘aki koe.
Ngaahi sipinga ‘o e ‘firewall’
‘Firewall’ fakatautaha
Ko e ‘firewall’ fakatautaha ‘oku tonu ke fakahū ‘o fokotu’u ‘i he komipiuta takitaha ko ia ‘oku hokotaki ki he ‘initaneti ke monitoa (poloka, he taimi fiema’u ai) e ‘internet traffic’ (fehu’aki faka’initaneti). Ko e taimi ia e ni’ihi ‘oku ‘ilo ‘aki e ‘software firewalls’ pe ‘desktop firewalls’.
Ko e tefito’i ‘firewall’ fakatautaha ‘oku ui ko e Windows Firewall. ‘Oku ta’etotongi, pea ha’u fakataha ia mo e Windows ‘operating system’ (tefito’i polokalama fakakomipiuta ki hono fakalele‘aki e ngaahi polokalama kehekehe ‘i he komiputa). ‘I he Windows 8, Windows 7 mo e Vista, ‘oku ‘osi ngāue pe e Firewall, ko ia ai ‘oku ‘ikai ke fiema’u ke ke hoha’a koe ki hono fakapolokalama’i ke ngāue .
Kapau ‘oku ke faka’amu, mo fili ke fetongi e Windows Firewall mo ha toe ‘firewall’ fakatautaha ‘e taha, ki he fa’ahinga polokalama malu’i faka’initaneti ko ia ‘oku ‘osi fakataha’i ai e ngaahi polokalama malu’i kehekehe, pe ko ha’o fili ha ‘firewall’ ‘oku fakatau atu tautaha ‘ai ia ‘oku lava pe ke ‘download’ mei he ‘initaneti, pea ‘i ai e ni’ihi ia ‘oku ta’etotongi.
Ngaahi naunau me’angāue fakakomipiuta ki he ‘firewalls’
Ko e ‘uu pisinisi lotoloto ki he lalahi, ‘e te nau fiema’u e ‘hardware firewall’ – ke tanaki atu ki he firewall fakatautaha – ka ‘e fakatatau ia ki he founga fokotu’utu’u ko ia o ‘e nau tafa’aki IT. Ko e tafa’aki IT, mei loto he kautaha pe mei ‘i tu’a he kautaha, ‘e tenau lava ke ‘oatu e ngaahi fokotu’u fakakaukau, ngaahi naunau, fakahū mo fokotu’u pea fakapolokalama’i e polokalama ‘oku fe’unga ki he fiema’u ko ia ‘a ho’o pisinisi.
Vakai’i pe ‘oku mo’ui ho Windows Firewall
‘I he Windows 10 mo e Windows 8, ‘alu ki he Control Panel, fili e System and Security, pea toki fili e Windows Firewall. ‘E ha atu leva e tukunnga ‘o e Windows Firewall pe ko e Home pe Work (private) Networks.