English

Ngaahi peesi fakatautuki.

Koe ngaahi feitu’u fakatautuki ‘ihe ope koe founga manakoa lahi ‘ihe fefakatau’aki ‘oe ngaahi koloa motu’a moe ngaahi koloa fo’ou. Ka ‘oku ‘iai ‘ae ngaahi faingata’a ‘oku vakavakaua moe ngāue ’aki ‘oe ngaahi fai’anga fakatautuki koeni. Koia ai e fiema’u keke matu’aki tokanga kihe me’a ‘oku ke fakatauu pea mohai na’e hu’unga mei ai, kohai ‘oku ke fakatau kiai, pe na’e founga fefē ho’o totongi ho’o fakatau pe na’e fefē ‘ae totongi mai ho’o koloa na’e fakatauu.         

Ngaahi maumau ‘e malava ke hoko

 

  • Ngaahi fale-koloa retail/fale-koloa faka-movetevete – Uepisaiti loi moe īmeili  ‘oku tu’uaki mai ai ‘ae koloa moe tu’uaki ngāue kehekehe ‘oku ‘ikai ke mo’oni.
  • Ngaahi koloa kuo a’utaki mai ka ‘oku ‘ikai tatau ia moe ‘ene haa mai he tu’uaki
  • Ikai ma’u ‘ae koloa na’ake ‘osi totongi.
  • Ta’etotongi mai ‘ae koloa na’e ‘osi tiliva.
  • Faka’ai’ai ke fakatautuki fakavavevave ho’o koloa kihe totongi ma’ama’a. Koe ngaahi piti lelei taha ‘oku ha’u ma’upe ia he taimi faka’osi’osi ‘oe fakatautuki.
  • Kaiha’asi ho’o pepa fakatautuki mo ngāue ’aki kākā.
  • Ko hano kaiha’asi ho’o ngaahi naunau fakafo’ituitui moe faka-pa’anga ‘o ngāue  kākā’aki.
  • Koha īmeili kākā ‘oku ‘asi mai hangē koe ha’u meiha fakatautuki pe peesi tanaki totongi ‘ihe initaneti ka koe ha’u ia meihe kau kaiha’a ‘oku nau feinga ke taki koe kiha polokalama initaneti loi ke nau ma’u ho ngaahi fakaikiiki hangē koe ngaahi lea-fakapulipuli kene fakaava ho’o ‘akauni faka-pa’anga he initaneti

Ngāue  faka-haohao’aki ‘ae ngaahi fakatautuki he initaneti

‘Okapau ‘oku ke fo’ofo’ou kihe fakatautuki ‘ihe initaneti, ki’i taimi hifo kake lau fakalelei ‘ae tohi fakahinohino ‘oku tukuangē mai ‘ehe kautaha fakatautuki he initaneti kake lava ‘o mahino’i ‘ae ngāue  ‘ae sisitemi mo hono ngaahi tu’utu’uni.

 

  • Mahino’i ‘ae me’a ‘e lava ‘ehe kautaha fakatautuki ‘o fakahoko (moe me’a ‘oku ‘ikai te nau fakahoko) ‘okapau ‘e hoko ha fehalaaki.
  • Ngāue ’aki ha hingoa fakapulipuli kihe peesi fakatautuki ‘oku kehe mei ho’o tu’asila ‘īmeili  initaneti.
  • Tauhi ho lekooti fetu’utaki kotoa kau ai ho’o tu’asila meili, ke fo’ou ma’upe.
  • Sio kihe fefakatau’aki – pe koe tokotaha fakafo’ituitui pe koe fale-koloa initaneti. Vakai’i enau lekooti ngāue , pehē kihe ‘enau tu’unga faka-maketi pea moe hisitolia ‘enau fefakatau’aki.
  • ‘Okapau koe tokotaha fakatau koloa koha sino’i pisinisi, sivi’i pe ‘oku mo’oni faka-mamani lahi ‘ene fakahoko ngāue . ‘Okapau ‘oku nau tuku mai ha fika telefoni moha tu’asila, fetu’utaki leva kiai. ‘E faingata’a ke kumi ‘ae kau fakatau koloa ‘i tu’a mei Pilitania ‘oka hoko ‘iai ha palopalema.
  • Vakai’i ‘ae ngaahi tu’utu’uni fekau’aki moe koloa fakafoki he fakalele pisinisi initaneti
  • Vakai’i ‘ae tafa’aki faka-lao fekau’aki fakatau atu moe fakafoki ‘oe koloa meihe fale-koloa initaneti.
  • Matu’aki fakapapau’i ‘aupito ‘ae ngaahi totongi ‘oe fakafolau moe tiliva ‘oe koloa (hangē koeni, pe ‘oku fakakau ‘ihe totongi pe ‘ikai pea ‘okapau ‘oku ‘ikai pea tohi’i ke mahino ‘aupito).
  • Fiema’u ke matu’aki mahino ‘ae ngaahi founga ‘oku fai’aki ‘ae totongi na’a ‘oku kau ai ha ngaahi totongi makehe.‘Ave ‘ae fakaikiiki si’isi’i-taha fekau’aki mo koe kihe kau fefakatau’aki, hangē koe tu’asila ke tanaki mo tukuatu mei ai ho’o koloa
  • Toe fakapapau’i tu’o 2 ‘ae ngaahi fakaiki’iki ho’o fakatau kimu’a pea ke toki fakahoko hono totongi.
  • Vakai ma’u pe ‘oku ‘ikai poloka’i ‘ehe me’a-ngāue  sivi meili ta’e’aongā (spam filters) ‘ae a’u taki mai ‘oe ngaahi fetu’utaki ho’o vaha’a moe kau fefakatau’aki, ‘aki ho’o toutou siofi ho’o tuku’anga meili fakaveve.
  • ‘Oua na’ake ta’etokanga kihe ngaahi fakatauele ke tapuni fakavave ‘ae piti.
  • Fakapapau’i ma’upe kuo ke ma’u ‘ae pa’anga kimu’a pea toki tukuangē atu ‘ae koloa.
  •  Koe taimi ‘oku ave ai ha totongi kiha taha, ‘oua ‘aupito ‘e fakafou hangatonu ‘ae pa’anga kiha akauni pangikē kae ngāue ’aki ha founga ‘ave. pa’anga falala’anga hangē koe PayPal, ‘aee ‘oku fe’ave’aki hangatonu ai ‘ae pa’anga he vaha’a ‘oe ongo ‘akauni ilekitulonika ‘e ua.

 

Pea manatu’i ma’upe…

 

  • Ke ngāue’aki ha lea-fakapulipuli ‘oku fefeka. Pea ‘oua ‘aupito na’ake faka’asi ho’o lea-fakapulipuli kihe fakatautuki pe fai’aki totongi he initaneti.
  • ‘Okapau ‘oku ke fakakaukau kuo alasi ho’o akauni fakatautuki pe koe ‘akauni faka-pa’anga he initaneti, fai leva ha ngāue  fakavavevave kiai. Vakai’i ‘ae peesi ma’u’anga tokoni he initaneti
  • Ki’i tokanga makehe ki hono fakaava ‘ae ngaahi meili ‘oku tufa takai ta’e-fakaafe’i he initaneti. Hangē koeni, ‘e lelei angē keke tanaki hangatonu mai ‘ae peesi initaneti ‘ae pangikē ki ho’o ‘u polokalama fekumi (browser) he initaneti, pe ngāue ’aki ‘ae polokalama tanaki’anga inifomeisini kuo ke fa’u (bookmark) ke ngāue ’aki ‘ae tu’asila ‘oku tonu.
  • ‘Okapau teke totongi’aki ha kaati fakatau (payment card), manatu’i koe kaati mahino (credit card) ‘oku ne folahi mai ‘ae malu’i ma’olunga angē mei ha toe ngaahi founga kehe ‘ihe fehangahangai moe fai kākā, ngaahi tohi fakatapau, moe ta’e-a’u mai ‘ae tiliva.
  • ‘Ihe ‘ete totongi koloa he initaneti pe ngāue ’aki ha kaati, fakapapau’i koe founga fehokotaki (link) ‘oku malu ‘ihe tefito’i me’a ‘e ua.
    • Kuopau ke ‘iai ‘ae ‘ae faka’ilonga loka ’ihe browser ‘ihe mata ‘oe komipiuta, ‘aia ‘e ‘asi mai he taimi teke fakaava ai ‘ae komipiuta pe ko ho’o lesisita. Fakapapau’i koe fakatataa ‘oe loka ‘oku ‘ikai ke ‘ihe peesi…. koe faka’ilonga ia koe peesi ta’efalala’anga.
    • Koe peesi initaneti ‘oku totonu ke kamata‘aki ‘ae ngaahi faka’ilonga koeni ‘http://’. Koe ‘s’ ‘oku ‘uhinga ia koe malu (secure).
  • Koe ngaahi poini ‘oku ha ‘i ‘olunga ‘oku ne tuhu’i mai pe koe peesi initaneti ‘oku ke fehokotaki moia ‘oku malu, ka ‘oku ‘ikai kene talamai koe peesi koia ‘oku mo’oni. ‘Oku fiema’u ia ke fakapapau’i ‘ae tu’asila ‘oe peesi kiha ngaahi sipela hala, ngaahi lea tanaki moe ngaahi faka’ilonga tanaki moha toe ngaahi me’a kehe ‘oku ‘ikai ke tonu ‘enau ‘asi.
  • Tamate’i ma’u pe ‘ae ngaahi peesi ‘aia na’ake faka’aonga’i pe lesisita kiai ho ngaahi fakamatala fakafo’ituitui. Ka koe tapuni ‘oe browser ‘oku ‘ikai fe’unga ia kene malu’i ‘ete ‘u me’a faka-taautaha.
  • Tauhi ‘ae ngaahi pepa tali-totongi.
  • Fakasio fakalelei ho’o credit card moe ngaahi pepa faka-pangikē ‘ihe ‘osi ho’o fakatau ke fakapapau’i ‘oku tonu pe ‘ae pa’anga ‘oku to’o, mo fakapapau’i foki na’e ‘ikai ke ‘iai ha kākā na’e hoko.
  • Fakapapau’i ‘oku ke ngāue ’aki ‘ae me’asivi (antivirus)/moe polokalama antispyware moe holisi-afi (firewall) ‘oku ngāue  lelei mo fo’ou.

More Information

eBay’s advice on using the site safely, including safe buying and selling and avoiding scams.

Ke ke toe vakai foki ki he...